Αγρότες του ειδικού καθεστώτος (Μη υπόχρεοι στην τήρηση βιβλίων) – Ισχύον καθεστώς από 1-1-2014
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven.
Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1281/30.12.2013, υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων (Δηλ. πλήρη εφαρμογή των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ. ) από 1/1/2014, έχουν μόνο οι αγρότες που υπάγονταν στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., σύμφωνα με το άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000) και οι οποίοι πραγματοποίησαν κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο (δηλ. έτος 2013) είτε:
α) Πωλήσεις (ακαθάριστα έσοδα) αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και παροχή αγροτικών υπηρεσιών, μεγαλύτερα των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, είτε
β) Έλαβαν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης μεγαλύτερα των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ.
Ποιες όμως, είναι οι υποχρεώσεις από 1/1/2014, των Αγροτών που παραμένουν στο ειδικό καθεστώς:
α) ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ :
Υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων, πελατών και προμηθευτών, για τα εκδοθέντα και τα ληφθέντα φορολογικά στοιχεία. (Δηλ. Μηνιαίες Συγκεντρωτικές Καταστάσεις).
Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1022/7.1.2014 «Υποβολή καταστάσεων φορολογικών στοιχείων, για διασταύρωση πληροφοριών », ισχύουν τα εξής: « Άρθρο 1. Έκταση εφαρμογής. α) Κάθε φυσικό πρόσωπο με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, κάθε νομικό πρόσωπο και νομική οντότητα, καθώς και οι αγρότες που υπάγονται στο άρθρο 41 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000) (Σημ : Αρθρο 41. Ειδικό καθεστώς αγροτών – δηλαδή οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος), υποβάλλει καταστάσεις φορολογικών στοιχείων, πελατών και προμηθευτών, για τα εκδοθέντα και τα ληφθέντα φορολογικά στοιχεία, αποκλειστικά με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Οικονομικών, ανεξάρτητα από τον τρόπο έκδοσης αυτών (μηχανογραφικά ή χειρόγραφα).»
β) ΕΚΔΟΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΦΥΛΑΞΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ :
Σύμφωνα με το Κ.Φ.Α.Σ., οφείλει να μεριμνά για την αποθήκευση των αντιγράφων των τιμολογίων που εκδίδονται από τον ίδιο ή εξ ονόματός του και για λογαριασμό του, από τον πελάτη του ή από τρίτους, καθώς και όλων των τιμολογίων που λαμβάνει. Για το θέμα αυτό στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1222/6.8.1997 (η ισχύς της, επιβεβαιώθηκε με την ΠΟΛ.1024/17.1.2014), « Υποχρεώσεις αγροτών να εκδίδουν δελτία αποστολής και να λαμβάνουν παραστατικά δαπανών », οριζόταν ότι : «IV. Υποχρέωση Λήψης και Διαφύλαξης Παραστατικών. Με βάση τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 3 και 21 παρ. 1 του Κ.Β.Σ., οι αγρότες, όπως και οι λοιποί υπόχρεοι, πρέπει να ζητούν και να λαμβάνουν το αντίτυπο των φορολογικών στοιχείων που αφορούν συναλλαγές τους και εκδίδονται από τρίτους προς αυτούς, τα παραστατικά αυτά διαφυλάσσονται και επιδεικνύονται στο φορολογικό έλεγχο. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, διευκρινίζεται ότι οι αγρότες πρέπει να ζητούν, να λαμβάνουν και να διαφυλάσσουν, εκτός από τα εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία και το τηρούμενο ημερολόγιο μεταφοράς:
– Τα τιμολόγια αγοράς που εκδίδουν προς αυτούς οι αγοραστές επιτηδευματίες για την αγορά αγροτικών προϊόντων.
– Τις φορτωτικές που εκδίδουν οι εκμεταλλευτές δημόσιας χρήσης μεταφορικών μέσων για τη μεταφορά των αγροτικών προϊόντων.
– Τα τιμολόγια ή τις αποδείξεις παροχής υπηρεσιών που εκδίδονται για αμοιβές συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας, συσκευασίας κ.λπ. αγροτικών προϊόντων.
– Τα τιμολόγια για την αγορά παγίου εξοπλισμού (αγροτικά μηχανήματα, εργαλεία, εγκαταστάσεις κ.λπ.), καθώς και αγοράς λιπασμάτων, γεωργικών φαρμάκων, σπόρων, δενδρυλίων, ζωοτροφών.»
Ειδικότερα με την ΠΟΛ.1024/17.1.2014 « Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί των διατάξεων της απόφασης ΠΟΛ.1281/30.12.2013 (ΦΕΚ 3367Β/31.12.2013) «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτών του ειδικού καθεστώτος.»», προβλέπονται τα εξής:
«Έκδοση Στοιχείων
Αναφορικά με την έκδοση των φορολογικών στοιχείων διευκρινίζονται τα εξής:
α) Αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α.
Οι αγρότες που, από 1.1.2014, παραμένουν στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α.:
– Δεν υποχρεούνται στην έκδοση συνοδευτικού εγγράφου, για την παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των μη τιμολογηθέντων προϊόντων τους.
– Δεν υποχρεούνται στην έκδοση τιμολογίου για τις πωλήσεις των προϊόντων τους σε άλλους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών ή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.).
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του Κ.Φ.Α.Σ., οι υπόψη αγρότες δύνανται να επιλέξουν να εκδίδουν οι ίδιοι τα τιμολόγια για την πώληση του συνόλου της παραγωγής τους.
– Δεν εκδίδουν αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των αγροτικών προϊόντων τους σε ιδιώτες.
Επισημαίνεται ότι οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος που πωλούν τα προϊόντα παραγωγής τους από λαϊκές αγορές εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. για τις πωλήσεις αυτές και εφαρμόζουν τα οριζόμενα στην απόφαση ΠΟΛ.1065/18.5.2010, εκδίδουν δηλαδή τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τις πωλήσεις των προϊόντων τους με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (φορολογικής ταμειακής μηχανής) και για τις διακινήσεις των προϊόντων τους προς και από τις λαϊκές αγορές, εκδίδουν το δικαιολογητικό έγγραφο που προβλέπεται στην απόφαση ΠΟΛ.1286/31.12.2013. Σημειώνεται ότι εάν οι πωλήσεις από λαϊκές αγορές δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ ετησίως, δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων.
Σημειώνεται ότι, οι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών και τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ. (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κλπ.), που πραγματοποιούν αγορές αγροτικών προϊόντων από τους υπόψη αγρότες, υποχρεούνται να συντάσσουν δικαιολογητικό έγγραφο για τη διακίνηση ή την παραλαβή των αγορασθέντων και μη τιμολογηθέντων αγροτικών προϊόντων. Το ανωτέρω δικαιολογητικό έγγραφο δεν εκδίδεται στην περίπτωση που εκδοθεί άμεσα με την παραλαβή των αγροτικών προϊόντων τιμολόγιο αγοράς της παραγράφου 5 του άρθρου 6 του Κ.Φ.Α.Σ.. Επισημαίνεται ότι οι εν λόγω αγρότες υποχρεούνται να διαφυλάσσουν όλα τα φορολογικά στοιχεία που αφορούν την αγροτική τους εκμετάλλευση (έσοδα, αγορές και δαπάνες) (εγκύκλιος ΠΟΛ.1222/6.8.1997) ( Σημ. : αποσπάσματα της ΠΟΛ αυτής αναφέρονται ανωτέρω ) »
γ) ΤΡΟΠΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ.
Από τον Κ.Φ.Ε (Ν. 4172/2013), προκύπτουν τα εξής:
« Άρθρο 21. Κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα.
1. Ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις. Στα έσοδα από τις επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται και τα έσοδα από την πώληση των στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης, καθώς και το προϊόν της εκκαθάρισής της, όπως αυτά προκύπτουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους. Ειδικά, για τον προσδιορισμό του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα στα έσοδα από επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται τα έσοδα από την παραγωγή γεωργικών, πτηνοτροφικών, κτηνοτροφικών, δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων». Επίσης σύμφωνα με το Άρθρο 29 «Φορολογικός συντελεστής » Ν. 4172/2013 , ισχύουν τα εξής: « 1. Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα (σημ. : Περιλαμβάνονται όλες οι αγροτικές επιχειρήσεις ανεξαρτήτως ένταξης στο κανονικό ή ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α, αφού δεν γίνεται κάποια εξαίρεση ή άλλη αναφορά στον Κ.Φ.Ε. Γενικότερα δεν προβλέπεται τεκμαρτός τρόπος υπολογισμού των εισοδημάτων ) φορολογούνται σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα: …………………….. 3. Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%)» .
Άρα από τα ανωτέρω προκύπτει ότι και για τους αγρότες του ειδικού καθεστώτος προβλέπεται να γίνεται όχι τεκμαρτός προσδιορισμός του εισοδήματος αλλά έσοδα μείον έξοδα.
Αναμένουμε τυχόν τροποποιήσεις ή τον τρόπο προσδιορισμού του φορολογητέου κέρδους για τις περιπτώσεις των αγροτών οι οποίοι δεν υπερβαίνουν τα όρια τήρησης βιβλίων και παραμένουν στο « ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α». Άλλωστε στην τελευταία παράγραφο της ΠΟΛ.1024/17.1.2014, αναφέρονται τα εξής : « Θέματα Φορολογίας Εισοδήματος. Δεδομένου ότι θέματα που ανακύπτουν όσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος δεν είναι επείγοντα κατά το παρόν στάδιο, τα θέματα αυτά θα διευκρινιστούν με νεότερη εγκύκλιο.»
Από τα ανωτέρω, που έχουν διαμορφωθεί έως τώρα, προκύπτουν για τους αγρότες του ειδικού καθεστώτος (μη υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων), τα εξής:
1) Θα πρέπει να ζητούν και να λαμβάνουν το αντίτυπο των φορολογικών στοιχείων που αφορούν συναλλαγές τους και εκδίδονται από τρίτους προς αυτούς και τα παραστατικά αυτά να τα διαφυλάσσουν και να επιδεικνύονται σε ενδεχόμενο φορολογικό έλεγχο. Σε κάθε περίπτωση τα ανωτέρω, είναι απαραίτητα για την ορθή υποβολή των περιοδικών συγκεντρωτικών καταστάσεων.
2) Ο τρόπος φορολογίας τους , για την χρήση 2014 και μετά, αν δεν αλλάξει κάτι, δεν φαίνεται να διαφοροποιείται ουσιαστικά από τρόπο φορολογίας των αγροτών που θα τηρούν λογιστικά βιβλία.
3) Για να διενεργηθούν ορθά τα ανωτέρω 1 & 2, θα είναι απαραίτητη, η λογιστική υποστήριξη.
Πηγή: TAXHEAVEN