Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων

Τα πρόστιμα των εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων εισοδήματος

Σύμφωνα με τις ισχύουσες προθεσμίες, η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων εκπνέει στις 14.7.2014, δηλαδή την ίδια ακριβώς ημερομηνία που εκπνέει και η προθεσμία για τις αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις.

Η εφαρμογή για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων, -μέχρι και τη στιγμή που συντάχθηκε το άρθρο αυτό- δεν είχε τεθεί ακόμη σε παραγωγική λειτουργία. Ουσιαστικά, οι φορολογούμενοι θα έχουν στη διάθεσή τους ελάχιστες ημέρες προκειμένου να υποβάλουν τις τροποποιητικές δηλώσεις, γεγονός που δημιουργεί τεράστια αναστάτωση τόσο στους ίδιους, όσο κυρίως στους λογιστές – φοροτεχνικούς που καλούνται να φέρουν εις πέρας το δύσκολο έργο υποβολής των δηλώσεων αυτών. 

Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι, το υπ. Οικονομικών δεν τήρησε ούτε την νόμιμη προθεσμία που αφορούσε στην υποβολή των αρχικών δηλώσεων (σ.σ. όπως είναι γνωστό ο νόμος όριζε ότι η υποβολή ξεκινά από την 1η Φεβρουαρίου και λήγει την 30η Ιουνίου), αλλά ούτε και την προθεσμία σχετικά με την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων (βλ. απόφαση  ΠΟΛ.1146/19.5.2014, σύμφωνα με την οποία: «[…] Οι συμπληρωματικές − τροποποιητικές δηλώσεις θα υποβάλλονται εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου μετά την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία έναρξης υποβολής των δηλώσεων. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον οι αρχικές τους δηλώσεις έχουν υποβληθεί ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου […]».

Ποιες είναι όμως οι ποινές για όσους δεν προλάβουν να υποβάλουν εμπροθέσμως τις τροποποιητικές δηλώσεις; Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Δ. οι εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις επισύρουν τα πρόστιμα του άρθρου 54 του Κ.Φ.Δ., 100,00 ή 250,00 ευρώ κατά περίπτωση.

Από το συνδυασμό των διατάξεων του ν. 4174/2013, καθώς και της απόφασης ΠΟΛ.1164/13.6.2014, βλέπουμε τα ακόλουθα:

Ι. Άρθρο 19. Υποβολή τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης

1. Αν ο φορολογούμενος διαπιστώσει, ότι η φορολογική δήλωση που υπέβαλε στη Φορολογική Διοίκηση περιέχει λάθος ή παράλειψη, υποχρεούται να υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση.

2. Αν ο φορολογούμενος υποβάλει τροποποιητική φορολογική δήλωση εντός της προθεσμίας υποβολής της αρχικής φορολογικής δήλωσης, τότε και η τροποποιητική φορολογική δήλωση επέχει θέση αρχικής δήλωσης και θεωρείται ότι και οι δύο, αρχική και τροποποιητική έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα.

3. Τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβάλλεται οποτεδήποτε μέχρι την έκδοση εντολής ελέγχου από τη Φορολογική Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης με όλες τις συνέπειες περί εκπρόθεσμης δήλωσης.

ΙΙ. Άρθρο 42. Επιστροφή φόρου

1. Εάν ο φορολογούμενος δικαιούται επιστροφή φόρου, η Φορολογική Διοίκηση, αφού συμψηφίσει τους οφειλόμενους από τον φορολογούμενο φόρο με το ποσό προς επιστροφή, προβαίνει στην επιστροφή της τυχόν προκύπτουσας διαφοράς.

2. Το επιστρεπτέο ποσό καταβάλλεται στον φορολογούμενο εντός ενενήντα (90) ημερών από την υποβολή έγγραφου αιτήματος του φορολογουμένου, εκτός εάν προβλέπεται μικρότερο χρονικό διάστημα από άλλη διάταξη της φορολογικής νομοθεσίας.

3. Με έγγραφη δήλωση που περιλαμβάνεται στην αίτηση επιστροφής του φορολογουμένου, το επιστρεπτέο ποσό παρακρατείται με σκοπό το συμψηφισμό του με μελλοντικές οφειλές του φορολογουμένου.

4. Η αξίωση για επιστροφή φόρου, ο οποίος καταβλήθηκε αχρεώστητα παραγράφεται κατά το χρόνο που παραγράφεται το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 36 του Κώδικα αναφορικά με την αντίστοιχη φορολογική υποχρέωση από την οποία πηγάζει η αξίωση προς επιστροφή.

5. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα μπορούν να ορίζονται οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

ΙΙΙ. ΠΟΛ. 1164/13.6.2014

«[…] Δηλώσεις Φόρου Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων

1. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι μηδενικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει ποσό για καταβολή, τότε βεβαιώνεται το οφειλόμενο ποσό και καταβάλλεται αυτό σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.

2. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι μηδενικό και με την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει ποσό προς επιστροφή, η επιπλέον διαφορά επιστρέφεται με Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν.4174/2013.

3. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι πιστωτικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει μείωση του πιστωτικού αποτελέσματος ή μηδενικό αποτέλεσμα τότε βεβαιώνεται η διαφορά ως αχρεώστητα εισπραχθέν ποσό και καταβάλλεται αυτό σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.

4. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι πιστωτικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει αύξηση του πιστωτικού αποτελέσματος τότε η επιπλέον διαφορά επιστρέφεται με Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 4174/2013.

5. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι πιστωτικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει αποτέλεσμα χρεωστικό, τότε βεβαιώνεται το ποσό που αφορά στο πιστωτικό αποτέλεσμα της αρχικής δήλωσης ως αχρεώστητα εισπραχθέν καθώς και το οφειλόμενο ποσό βάσει της τροποποιητικής δήλωσης και καταβάλλονται αυτά σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.

6. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι χρεωστικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει αύξηση του χρεωστικού αποτελέσματος, τότε βεβαιώνεται η επιπλέον διαφορά και καταβάλλονται τα οφειλόμενα ποσά της αρχικής και της τροποποιητικής δήλωσης σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.

7. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι χρεωστικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει μείωση του χρεωστικού αποτελέσματος ή μηδενικό αποτέλεσμα, τότε μειώνεται με Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης η αρχική βεβαίωση κατά το ποσό της διαφοράς, (αρχικά οφειλόμενο ποσό-τελικά οφειλόμενο ποσό) και καταβάλλεται το εναπομένον υπόλοιπο αυτής σύμφωνα με την αρχική βεβαίωση.

8. Αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης είναι χρεωστικό και κατά την εκκαθάριση της τροποποιητικής δήλωσης προκύψει πιστωτικό αποτέλεσμα, τότε μηδενίζεται με Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης η αρχική βεβαίωση και το προς επιστροφή, βάσει της τροποποιητικής δήλωσης ποσό, επιστρέφεται με Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 42 του Ν. 4174/2013 […]».

IV. Άρθρο 54. Διαδικαστικές παραβάσεις

«[…] 1. Για καθεμία από τις παρακάτω παραβάσεις επιβάλλεται πρόστιμο στον φορολογούμενο ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει αντίστοιχη υποχρέωση από τον Κώδικα ή τη φορολογική νομοθεσία που αναφέρεται στο πεδίο εφαρμογής του:
α) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα ή υποβάλει ελλιπή δήλωση πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογική δήλωση από την οποία δεν προκύπτει φορολογική υποχρέωση καταβολής φόρου,
β) δεν υποβάλλει ή υποβάλλει εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση,
γ) δεν υποβάλλει ή υποβάλει εκπρόθεσμα δήλωση παρακράτησης φόρου,
δ) δεν ανταποκριθεί σε αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων,
ε) δεν συνεργαστεί στη διάρκεια φορολογικού ελέγχου,
στ) δεν γνωστοποιήσει στη Φορολογική Διοίκηση το διορισμό του φορολογικού εκπροσώπου του,
ζ) δεν προβαίνει σε εγγραφή στο φορολογικό μητρώο ή εγγράφεται στο φορολογικό μητρώο περισσότερες φορές,
η) δεν συμμορφώνεται με κάθε υποχρέωση σχετική με την τήρηση βιβλίων, όπως ορίζονται στο Άρθρο 13 του Κώδικα.
θ) δεν εκδίδει ή εκδίδει ανακριβώς αποδείξεις λιανικής πώλησης ή επαγγελματικά στοιχεία.

2. Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 καθορίζονται ως εξής:
α) εκατό (100) ευρώ, σε περίπτωση μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής σχετικά με την περίπτωση α’ της παραγράφου 1,
β) εκατό (100) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β’, γ’ και δ’ της παραγράφου 1 που ο φορολογούμενος δεν είναι υπόχρεος τήρησης λογιστικών βιβλίων,
γ) διακόσια πενήντα (250) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β’, γ’, δ’, στ’ και θ’ της παραγράφου 1, με ανώτατο όριο το ποσό ύψους τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, στην περίπτωση της μη έκδοσης ή έκδοσης ανακριβών φορολογικών στοιχείων, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα και
δ) πεντακόσια (500) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων β’, γ’, δ’, στ’ και θ’ της παραγράφου 1, με ανώτατο όριο το ποσό ύψους τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, στην περίπτωση της μη έκδοσης ή έκδοσης ανακριβών φορολογικών στοιχείων, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση πλήρη λογιστικά πρότυπα.
ε) δύο χιλιάδες πεντακόσια (2.500) ευρώ στις περιπτώσεις ε’ και ζ’ και η’ της παραγράφου 1.
Δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα του παρόντος άρθρου, σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης ΦΠΑ ή δήλωσης παρακρατούμενου φόρου, εφόσον η σχετική αρχική δήλωση έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα.

3. Σε περίπτωση διαπίστωσης, στο πλαίσιο ελέγχου, εκ νέου διάπραξης της ίδιας παράβασης, εντός πενταετίας από την έκδοση της αρχικής πράξης, τα σύμφωνα με τον Κώδικα πρόστιμα επιβάλλονται στο διπλάσιο και, στην περίπτωση κάθε επόμενης ίδιας παράβασης, στο τετραπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος προστίμου […]».

V. Ενδεικτικός πίνακας

Βάσει όλων των ανωτέρω, παραθέτουμε έναν ενδεικτικό πίνακα προστίμων που αφορούν στην υποβολή εκπρόθεσμων τροποποιητικών δηλώσεων.

Κλείνοντας την μικρή αυτή ανάλυση θέλουμε να σημειώσουμε για μία ακόμη φορά ότι, το υπ. Οικονομικών έπρεπε να έχει επιλύσει έγκαιρα τα όποια προβλήματα αντιμετώπιζε η εφαρμογή για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων, έτσι ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος σε όσους πρέπει να προβούν σε υποβολή τέτοιων δηλώσεων και να μην τρέχουν ασθμαίνοντες την τελευταία στιγμή! Βέβαια, δεν πρέπει να αγνοούμε και το γεγονός -το έχουμε επισημάνει πολλές φορές άλλωστε μέσω της αρθρογραφίας μας- των τεράστιων προβλημάτων που είχαμε και εξακολουθούμε να έχουμε στην υποβολή των αρχικών δηλώσεων.

Παρόλα αυτά η ηγεσία του υπ. Οικονομικών, εμμένοντας στην άκαμπτη στάση της, έδωσε μόνο 14 ημέρες παράταση αδιαφορώντας επιδεικτικά για τη μη συμμόρφωσή της στις επιταγές του νόμου που η ίδια θέσπισε. Όμως, πάγιο αίτημά μας δεν ήταν ποτέ η επιμήκυνση κατά μερικές ημέρες των καταληκτικών ημερομηνιών, αλλά η ορθή και απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος taxisnet καθ όλη τη διάρκεια των προθεσμιών που είχαν τεθεί από τον νόμο και όχι παροδικά ή μόνο κατά τις μεταμεσονύχτιες ώρες! Δεν επαιτούμε για λίγες ημέρες παράτασης, αλλά απαιτούμε κάτι απολύτως λογικό και νόμιμο, να μας δοθεί δηλαδή αφενός μεν, ο χαμένος χρόνος των 48 ημερών, αφετέρου δε, οι χαμένες εργατοώρες από τις δυσλειτουργίες του συστήματος.

Έχουμε να προτείνουμε στο υπ. Οικονομικών, να δει εκ νέου το θέμα των προστίμων που αφορούν στις εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, γιατί ειδικά φέτος, είναι πέρα για πέρα άδικο να πληρώσουν πρόστιμα οι φορολογούμενοι επειδή η εφαρμογή για την υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων καθυστέρησε τόσο πολύ να ανοίξει…