Εγκύκλιος Ο.Α.Ε.Ε. αρ. 41/25.7.2012
Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις ατόμων με αναπηρία και αδελφών αναπήρων
Αθήνα, 25 / 07 / 2012
Αριθ. πρωτ. ΔΙΠΣΥΝ/Φ1/ 8 / 87529
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝ. ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών
ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΑΡΟΧΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ : ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ : ΑΓΙΟΥ ΚΩΝ/ΝΟΥ 5
Τ.Κ. 10431 – ΑΘΗΝΑ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Ε.ΤΣΑΛΙΓΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΗΛ.: 210.52.74.386
FAX : 210.52.20.504
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ : 41
ΘΕΜΑ: ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΚΑΙ ΑΔΕΛΦΩΝ ΑΝΑΠΗΡΩΝ
ΣΧΕΤ: 1) το άρθρ. 26 ν. 4075/2012
2) το αρ. Φ80000/οικ.10368/698/3.5.2012 έγγραφο Υπουργείου Εργασίας & Κοιν. Ασφαλίσεων
Με το παραπάνω έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Δ/νσης Κύριας Ασφάλισης Μισθωτών, γνωστοποιούνται στην υπηρεσία μας οι διατάξεις του άρθρου 26 του νόμου 4075/2012 ΦΕΚ 89/Α με τις οποίες επέρχονται τροποποιήσεις προγενέστερων διατάξεων σχετικών με συνταξιοδοτικές παροχές ατόμων με αναπηρία και συγκεκριμένα:
1. ΠΟΣΟ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΑΠΟΛΥΤΟΥ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ (ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ) ΝΕΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ ( παρ. 1, 2 αρθρ. 26 ν. 4075/2012 )
Με τα ισχύοντα ως σήμερα, ασφαλισμένοι μετά την 1-1-1993 – συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας ή λόγω γήρατος τυφλοί από τους δύο οφθαλμούς, λαμβάνουν επίδομα απολύτου αναπηρίας, ως προσαύξηση της βασικής σύνταξης, ίσης προς το 25% του μηνιαίου κατά κεφαλή ΑΕΠ έτους 1991, αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως συντάξεων (αρθρ. 30 παρ. 2 ν. 2084/1992).
Υπενθυμίζουμε ότι το ποσό του μηνιαίου επιδόματος καθορίστηκε από 1-10-2008 σε 173,33 ευρώ (σχετική η αρ. 52/2008 εγκύκλιος της Διεύθυνσής μας).
Με τη νέα διάταξη καθορίζεται ότι «το επίδομα απολύτου αναπηρίας του αρθρ. 42 ν. 1140/1981, όπως ισχύει σήμερα, χορηγείται στους τυφλούς οι οποίοι ασφαλίστηκαν μετά την 1-1-1993 σε φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης».
Από τον συνδυασμό των παραπάνω προκύπτει ότι για τους νέους ασφαλισμένους επέρχεται πλέον διαφοροποίηση ως προς το ποσό επιδόματος απολύτου αναπηρίας:
α) οι τυφλοί συνταξιούχοι λόγω γήρατος ή αναπηρίας λαμβάνουν – ύστερα από κρίση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής – το 50% της καταβαλλόμενης σύνταξης, με ανώτατο όριο το 20πλάσιο του εκάστοτε ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως και οι παλαιοί ασφαλισμένοι
β) οι λοιποί δικαιούχοι εξακολουθούν να λαμβάνουν το ποσό το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες – περί νέων ασφαλισμένων – διατάξεις.
Επομένως, κατά τον υπολογισμό του ποσού επιδόματος απολύτου αναπηρίας διακρίνουμε από 11-4-2012 τις εξής περιπτώσεις:
Νέοι (μετά την 1-1-1993 ) ασφαλισμένοι
α) Τυφλοί Συνταξιούχοι γήρατος ή αναπηρίας
Χορήγηση επιδόματος ίσου προς το 50% προς καταβαλλόμενης σύνταξης, με ανώτατο όριο το 20πλάσιο του εκάστοτε ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, βάσει αρθρ. 26 ν. 4075/2012 και άρθρ. 42 ν. 1140/1981
β) Συνταξιούχοι αναπηρίας από οποιαδήποτε άλλη πάθηση πλην τύφλωσης
Χορήγηση επιδόματος ίσου προς το 25% του μηνιαίου κατά κεφαλή ΑΕΠ έτους 1991, αναπροσαρμοσμένου με το εκάστοτε ποσοστό αυξήσεως συντάξεων βάσει αρθρ. 30 παρ. 2 ν. 2084/1992 Σημείωση
· Με αφορμή την αναφορά μας στη χορήγηση επιδόματος απολύτου αναπηρίας, υπενθυμίζουμε ότι οι διατάξεις αρθρ. 31 ν. 2084/1992 δεν προβλέπουν τη χορήγησή του σε συνταξιούχο λόγω θανάτου ασφαλισμένου μετά την 1-1-1993.
· Κατά τον υπολογισμό του ποσού επιδόματος βάσει της καταβαλλόμενης σύνταξης δεν λαμβάνονται υπόψη τα τυχόν χορηγούμενα επιδόματα τέκνων των νέων ασφαλισμένων (αρθρ. 30 ν. 2084/1992).
· Στη νέα διάταξη εμπίπτουν και οι τυφλοί – νέοι ασφαλισμένοι που λαμβάνουν σύνταξη βάσει αρθρ. 1 ν. 612/1977 δεδομένου ότι η ρύθμιση αρθρ. 26 ν. 4075/2012 αναφέρεται σε τυφλούς συνταξιούχους, χωρίς αποκλεισμό.
2. ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΟΡΦΑΝΩΝ ΤΕΚΝΩΝ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡ. 5 ΑΡΘΡ. 5 Ν. 3232/2004 (παρ. 3 αρθρ. 26 ν. 4075/2012 )
Με τα ισχύοντα ως σήμερα, τέκνα ορφανά και από τους δύο γονείς, εφόσον διαπιστωθεί ότι πάσχουν από συγκεκριμένης μορφής αναπηρία – νοητική υστέρηση, αυτισμό¸ πολλαπλές βαριές αναπηρίες, χρόνιες ψυχικές διαταραχές – με μόνιμο π.α. 80% λαμβάνουν ολόκληρο το ποσό σύνταξης που ελάμβανε ή εδικαιούτο να λάβει ο θανών (παρ. 5 αρθρ. 5 ν. 3232/2004).
Με τη νέα διάταξη, το π.α. 80% αντικαθίσταται από το π.α. 67% και άνω, εφόσον πρόκειται για τις παραπάνω παθήσεις.
Κατά τα λοιπά, οι όροι της αρχικής διάταξης εξακολουθούν να ισχύουν.
Για την ορθή εφαρμογή της διάταξης, υπενθυμίζουμε ότι:
· σύμφωνα με σχετική γνωμοδότηση της Δ/νσης Νομικών Υπηρεσιών (αρ. 8625/2008) με τέκνα ορφανά από δύο γονείς εξομοιώνονται και τα ορφανά από ένα γονέα, εφόσον ο άλλος γονέας ήρθε σε νέο γάμο.
· η ρύθμιση αφορά τόσο παλαιούς όσο και νέους ασφαλισμένους.
3. ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΞΩΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΥ (παρ. 4 άρθρ. 26 ν. 4075/2012)
Με τα ισχύοντα ως σήμερα, εξωιδρυματικό επίδομα χορηγείται, εκτός των άλλων παθήσεων και σε περίπτωση μονού ακρωτηριασμού που δεν επιδέχεται εφαρμογή τεχνητού μέλους με ποσό ίσο προς το 10πλάσιο του η.α.ε.( παρ. 2 άρθρ. 5 ν. 3232/2004).
Με τη νέα διάταξη, η φράση «που δεν επιδέχεται εφαρμογής τεχνητού μέλους» διαγράφεται, επομένως δεν εξετάζεται πλέον η δυνατότητα ή μη εφαρμογής μέλους κατά την κρίση του αιτήματος. 4. ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΑΔΕΛΦΩΝ ΑΝΑΠΗΡΩN (παρ. 8 αρθρ. 26 ν. 4075/2012)
Με τα ισχύοντα ως σήμερα, προκειμένου να απονεμηθεί σύνταξη γήρατος ανεξαρτήτως ηλικίας με 25 έτη ασφάλισης σε αδελφούς ατόμων με αναπηρία (π.α. 67%), εκτός των άλλων προϋποθέσεων απαιτείται κατά την υποβολή της αίτησης:
α) οι γονείς των δύο αδελφών να μη βρίσκονται στη ζωή ή
β) ο εν ζωή γονέας – εφόσον ο άλλος έχει αποβιώσει – να είναι ανάπηρος με π.α. 67% και άνω (αρθρ. 37 ν. 3996/2011).
Με τη νέα διάταξη, κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, εκτός των παραπάνω α) και β) περιπτώσεων, προστίθεται και η περίπτωση:
γ) ο εν ζωή γονέας – εφόσον ο άλλος έχει αποβιώσει – να έχει συμπληρώσει το 75ο έτος της ηλικίας, χωρίς να εξετάζεται ποσοστό αναπηρίας.
Κατά τα λοιπά, εξακολουθεί να ισχύει η αρ. 56/2011 εγκύκλιος της Διεύθυνσής μας.
ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ (άρθρ. 63 ν. 4075/2012)
Οι διατάξεις ν. 4075/2012 ισχύουν από τη δημοσίευση στο ΦΕΚ, δηλαδή από 11-4-2012.
Επομένως, οι ρυθμίσεις άρθρ. 26 έχουν εφαρμογή:
· σε όλα τα αιτήματα που υποβάλλονται από την ημερομηνία αυτή
· σε όσα αιτήματα έχουν υποβληθεί προγενέστερα και δεν έχουν ως την κοινοποίηση της παρούσας απορριφθεί, με έναρξη των οικονομικών αποτελεσμάτων από 1- 5- 2012.
Ως προς την ημερομηνία έναρξης των νέων διατάξεων ειδική μνεία πρέπει να γίνει:
α) Για τους νέους ασφαλισμένους – τυφλούς οι οποίοι λαμβάνουν ήδη επίδομα συμπαράστασης βάσει διατάξεων αρθρ. 30 Ν. 2084/1992. Οι συνταξιούχοι της κατηγορίας αυτής δικαιούνται πλέον επαναπροσδιορισμό του ποσού του επιδόματος, σύμφωνα με τη νέα διάταξη, από 1-5-2012.
β) Για τα τέκνα – ορφανά από τους δύο γονείς, τα οποία έχουν κριθεί με π.α. 67% και άνω μικρότερο όμως του 80% σε κάποια από τις παθήσεις της παρ. 5 αρθρ. 5 ν. 3232/2004, επομένως δεν λαμβάνουν ολόκληρο το ποσό της σύνταξης που ελάμβανε ή εδικαιούτο να λάβει ο θανών.
Οι συνταξιούχοι της κατηγορίας αυτής δικαιούνται ολόκληρο το ποσό σύνταξης, σύμφωνα με τη νέα διάταξη, από 1- 5 -2012.
Οι ήδη συνταξιούχοι του Οργανισμού οι οποίοι εμπίπτουν στις παραπάνω α) και β) περιπτώσεις, θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για τον επαναπροσδιορισμό του ποσού επιδόματος απολύτου αναπηρίας ή του ποσού σύνταξης. Η αίτηση θα έχει χαρακτήρα όχλησης και τα οικονομικά αποτελέσματα θα αρχίζουν από την ημερομηνία ισχύος της διάταξης (1-5-2012).
Η ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
Γ. ΚΩΤΙΔΟΥ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Ο ΠΡΟΙΣΤ/ΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
Π. ΚΑΡΥΔΑΣ
Πηγή: Σ.Ο.Λ. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ