ΕΙΔΗΣΕΟΓΡΑΦΙΑ

Οι διατάξεις του ΦΠΑ που αλλάζουν με το πολυνομοσχέδιο.

Αιτιολογική έκθεση 

Άρθρο 102

Τροποποίηση διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ

Με τις προτεινόμενες διατάξεις τροποποιείται το άρθρο 39β του Κώδικα ΦΠΑ για το ειδικό καθεστώς καταβολής του φόρου κατά το χρόνο είσπραξης της αντιπαροχής.

Ειδικότερα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 αντικαθίσταται η παράγραφος 1 του ως άνω άρθρου και επανακαθορίζεται το όριο του ετήσιου κύκλου εργασιών για το οποίο έχει εφαρμογή το ειδικό καθεστώς απόδοσης του φόρου, στα δύο εκατομμύρια (2.000.000) ευρώ, μετά και την αποδοχή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του σχετικού αιτήματος διαβούλευσης. 

Δίνεται έτσι η δυνατότητα και σε υποκειμένους με μεγαλύτερο κύκλο εργασιών, οι οποίες αντιμετωπίζουν ζητήματα ρευστότητας λόγω καθυστέρησης των πληρωμών που γίνονται προς αυτές, να υπαχθούν στο ειδικό καθεστώς, ενώ ιδιαιτέρως μπορούν να ευνοηθούν από την ένταξή τους όσες εξ αυτών παρέχουν υπηρεσίες ή αγαθά προς το Δημόσιο. Επιπλέον ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του ορίου αυτού, στην περίπτωση επιχειρήσεων που δεν έχουν λειτουργήσει για ένα πλήρες φορολογικό έτος.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 προστίθεται στο άρθρο 39β παράγραφος 2α, προκειμένου να οριστεί ο συντελεστής που εφαρμόζεται σε περίπτωση αλλαγής του συντελεστή από το χρόνο έκδοσης του φορολογικού στοιχείου μέχρι το χρόνο είσπραξης της αντιπαροχής.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 γίνεται νομοτεχνική διόρθωση σφάλματος στην περίπτωση α) της παραγράφου 4 του άρθρου 39β.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 αντικαθίσταται η παράγραφος 5 του άρθρου 39β και δίνεται η δυνατότητα ανάκλησης της ένταξης με υποβολή αίτησης εξόδου έως την τελευταία ημέρα πριν την έναρξη της φορολογικής περιόδου για την οποία η ένταξη αυτή ισχύει, προκειμένου να υπάρχει δυνατότητα απεγκλωβισμού όσων εκ παραδρομής εντάσσονται σε αυτό.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 αντικαθίσταται η παράγραφος 6 του άρθρου 39β και δεν απαιτείται πλέον ο έλεγχος της υποβολής καταστάσεων πελατών – προμηθευτών κατά τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη, προκειμένου να γίνει δεκτή η αίτηση των ενδιαφερομένων για ένταξη στο καθεστώς, καθώς προέκυψαν προβλήματα απόρριψης αιτημάτων λόγω μη εκπλήρωσης της συγκεκριμένης υποχρέωσης χωρίς να έχει ο ενδιαφερόμενος τέτοια υποχρέωση. Εξάλλου, ο έλεγχος αυτός αφορά σε εκπλήρωση δηλωτικής υποχρέωσης και δεν έχει επίπτωση στα φορολογικά έσοδα. Επιπλέον, αναδιατυπώνεται η προϋπόθεση περί μη διάπραξης παραβάσεων φοροδιαφυγής, προκειμένου για την ένταξη στο ειδικό καθεστώς, έτσι ώστε το περιεχόμενό της να είναι σύμφωνο με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Η ανάγκη αυτή προέκυψε μετά την κατάργηση της διάταξης του άρθρου 55.2.δ του ΚΦΔ με την περίπτωση 4.β του άρθρου 3 του ν. 4337/2015.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 αντικαθίσταται η παράγραφος 9 του άρθρου 39β και επανακαθορίζονται οι προϋποθέσεις υποχρεωτικής εξόδου από το ειδικό καθεστώς. 

Επιπλέον, επαναδιατυπώνεται η διάταξη για το όριο κύκλου εργασιών, μετά την υπέρβαση του οποίου ο υποκείμενος εξέρχεται υποχρεωτικά από το καθεστώς, ώστε να ευθυγραμμίζεται με το νέο όριο της παραγράφου 1. Επιπλέον, ορίζεται ότι σε περίπτωση οικειοθελούς εξόδου από το καθεστώς, πρέπει να υποβληθεί δήλωση και οι κανόνες του κανονικού καθεστώτος εφαρμόζονται από τη φορολογική περίοδο που έπεται της δήλωσης, υπό την προϋπόθεση ότι έχει παρέλθει ο ελάχιστος χρόνος παραμονής στο ειδικό καθεστώς.

Τέλος, προστίθενται δύο νέα εδάφια με τα οποία ορίζονται οι υποχρεώσεις όσων εξέρχονται του καθεστώτος, υποχρεωτικά ή οικειοθελώς, ώστε να διασφαλίζεται η είσπραξη των εσόδων του Δημοσίου. Ειδικότερα προβλέπεται ότι οι υποκείμενοι οφείλουν με την δήλωση της τελευταίας πριν την έξοδό τους φορολογικής περιόδου να αποδώσουν το φόρο για όλα τα ανεξόφλητα φορολογικά στοιχεία που έχουν εκδώσει, με αντίστοιχη άσκηση δικαιώματος έκπτωσης των ανεξόφλητων στοιχείων που έχουν λάβει από μη ενταγμένους στο ειδικό καθεστώς προμηθευτές τους. Κατά τον ίδιο χρόνο ασκείται το δικαίωμα έκπτωσης των πελατών των ανωτέρω προσώπων για τα ανεξόφλητα φορολογικά στοιχεία που έχουν λάβει από τα πρόσωπα αυτά, μέχρι το τέλος της φορολογικής αυτής περιόδου.

Σχέδιο νόμου 

Άρθρο 102

Τροποποιήσεις διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ

1. Η παρ. 1 του άρθρου 39β του ν. 2859/2000 (Κύρωση του Κώδικα ΦΠΑ, Α’ 248) αντικαθίσταται ως εξής:

«Ι.Κατά παρέκκλιση των γενικών διατάξεων του παρόντος Κώδικα, οι υποκείμενοι των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα δύο εκατομμύρια (2.000.000) ευρώ, μπορούν να επιλέξουν την εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος του παρόντος άρθρου. Για τους υποκείμενους που δεν έχουν λειτουργήσει επί ένα πλήρες φορολογικό έτος, ο ετήσιος κύκλος εργασιών υπολογίζεται με αναγωγή του ήδη πραγματοποιηθέντος κύκλου εργασιών σε 12μηνη περίοδο.».

2. Στο άρθρο 39β προστίθεται παράγραφος 2α, ως εξής: 

«2α. Οι εφαρμοζόμενοι συντελεστές είναι, σε κάθε περίπτωση, οι ισχύοντες κατά το χρόνο που νομίμως εκδίδεται το φορολογικό στοιχείο».

3. Στην περίπτ. Α’ της παρ. 4 του άρθρου 39β ο αριθμός «28β» αντικαθίσταται με τον αριθμό «28».

4. Η παρ. 5 του άρθρου 39β αντικαθίσταται ως εξής: 

«5. Η ένταξη στο καθεστώς πραγματοποιείται με υποβολή δήλωσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, ισχύει από την έναρξη της επόμενης φορολογικής περιόδου και δεν μπορεί να παύσει πριν το πέρας του επόμενου φορολογικού έτους. Η δήλωση ένταξης στο ειδικό καθεστώς μπορεί να ανακληθεί με υποβολή δήλωσης εξόδου, μέχρι την τελευταία ημέρα πριν την έναρξη της φορολογικής περιόδου για την οποία ισχύει».

5. Η παρ. 6 του άρθρου 39β αντικαθίσταται ως εξής:

«Στο ειδικό καθεστώς δεν μπορεί να ενταχθεί υποκείμενος στο φόρο, ο οποίος αποδεδειγμένα κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών δεν έχει υποβάλλει δηλώσεις ΦΠΑ και εισοδήματος».

6. Η παρ. 9 του άρθρου 39β αντικαθίσταται ως εξής:

«Ο υποκείμενος στον φόρο δεν μπορεί να παραμείνει στο ειδικό καθεστώς στην περίπτωση που δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις, όπως ορίζονται από αυτό. Στην περίπτωση αυτή η Φορολογική Διοίκηση ενημερώνει αιτιολογημένα τον υποκείμενο για την έξοδό του από το καθεστώς καθώς και για την φορολογική περίοδο υπαγωγής του στους κανόνες του κανονικού καθεστώτος. 

Στην περίπτωση υπέρβασης του ορίου που προβλέπεται στην παράγραφο 1, ο υποκείμενος οφείλει να υποβάλλει στην Φορολογική Διοίκηση αίτηση εξόδου από το καθεστώς. Η ένταξη στο κανονικό καθεστώς θα ισχύει από το φορολογικό έτος που ακολουθεί το φορολογικό έτος εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η εν λόγω υπέρβαση.

Ο υποκείμενος στο φόρο μπορεί να ζητήσει την έξοδό του με δήλωση που υποβάλλει στη Φορολογική Διοίκηση και η έξοδος ισχύει από την φορολογική περίοδο που έπεται της φορολογικής περιόδου κατά την οποία υποβάλλεται η εν λόγω δήλωση εξόδου, υπό την προϋπόθεση ότι έχει εξαντληθεί το χρονικό διάστημα της υποχρεωτικής παραμονής στο ειδικό καθεστώς.

Οι υποκείμενοι στο φόρο που εξέρχονται από το ειδικό καθεστώς οφείλουν, με τη δήλωση της τελευταίας πριν την έξοδό τους, φορολογικής περιόδου, να αποδώσουν το φόρο για όλα τα ανεξόφλητα φορολογικά στοιχεία που έχουν εκδώσει, με αντίστοιχη άσκηση δικαιώματος έκπτωσης των ανεξόφλητων φορολογικών στοιχείων που έχουν λάβει από μη ενταγμένους στο ειδικό καθεστώς προμηθευτές τους. Κατά τον ίδιο χρόνο ασκείται το δικαίωμα έκπτωσης των πελατών των ανωτέρω προσώπων για τα ανεξόφλητα φορολογικά στοιχεία που έχουν λάβει από τα πρόσωπα αυτά, μέχρι το τέλος της φορολογικής αυτής περιόδου».