Απαλλασσόμενες οντότητες από την υποχρέωση τήρησης λογιστικών αρχείων
Του Δρ. Δημήτριου Μελά, Οικονομολόγου, PhD, MBA Παν. Μακεδονίας
Με τον Ν. 4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις», (ΦΕΚ 251Α΄ της 24/11/2014), καταργήθηκε, μεταξύ άλλων, ο Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (υποπαράγραφος Ε1 της παραγράφου Ε του νόμου 4093/2012 ) και επί πλέον καταργήθηκε επίσης ρητά και κάθε άλλη διάταξη, ερμηνευτική εγκύκλιος ή οδηγία που έχει εκδοθεί βάσει αυτών των καταργούμενων διατάξεων ή του προϊσχύσαντος Π.Δ. 186/1992.
Στον προαναφερόμενο νόμο, υφίσταται ειδική μνεία για τους αγρότες του ειδικού καθεστώτος και καθορίζεται ότι τα πρόσωπα αυτά οφείλουν να τεκμηριώνουν τα εισοδήματά τους με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως έκδοση και τήρηση αποδείξεων είσπραξης για τις πωλήσεις που διενεργούν σε ιδιώτες καταναλωτές, τήρηση κάθε άλλου αρχείου (καταγραφή) με τα δεδομένα (αξία) των πωλήσεών τους, τήρηση αρχείου της παραγωγής τους σε ποσότητα και τιμή πώλησης, κ.λπ. Επιπλέον, δεν έχουν υποχρέωση εφαρμογής του παρόντος νόμου τα φυσικά πρόσωπα τα οποία ευκαιριακά και ως παρεπόμενη απασχόληση πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες, εφόσον το εισόδημα που αποκτούν από τις συναλλαγές αυτές δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ετησίως (φοιτητές, νοικοκυρές, άνεργοι κλπ., που συμβάλλονται με εταιρείες ερευνών, οι αντιπρόσωποι πωλητές (Dealers), δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι που είναι συγγραφείς ή εισηγητές εκπαιδευτικών προγραμμάτων κλπ.).
Σε συνέχεια των προαναφερόμενων, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων εξέδωσε την με αριθμό ΠΟΛ.1007/16.1.2015 εγκύκλιο διαταγή με θέμα την «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης λογιστικών αρχείων (βιβλίων) των αγροτών και λοιπών περιπτώσεων». Με βάση την εγκύκλιο αυτή, δόθηκαν περαιτέρω διευκρινίσεις για τους δυνάμενους να απαλλαγούν από την τήρηση λογιστικών αρχείων (βιβλίων). Ειδικά:
· Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 41 του Ν. 2859/2000 περί Φ.Π.Α. ορίζεται για τους αγρότες του ειδικού καθεστώτος (special regime) ότι «Οι αγρότες, οι οποίοι κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα από την πώληση αγροτικών προϊόντων παραγωγής τους και την παροχή αγροτικών υπηρεσιών κατώτερα των δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ και δικαιούνταν να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης κατώτερα των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, υπάγονται στο ειδικό καθεστώς του παρόντος άρθρου, με την επιφύλαξη των παραγράφων 4 και 5 του παρόντος. Οι εν λόγω αγρότες δεν υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων και δικαιούνται επιστροφής του φόρου του παρόντος νόμου που επιβάρυνε τις αγορές αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών, τις οποίες πραγματοποίησαν για την άσκηση της εκμετάλλευσής τους.». Ήδη με την ΠΟΛ.1007/2015 προσδιορίζεται η κατηγορία των επωφελούμενων αγροτών που έχουν τη δυνατότητα μη τήρησης βιβλίων (λογιστικών αρχείων) με την προσθήκη και των αγροτών του κανονικού καθεστώτος (regular regime) οι οποίοι υπερέβησαν τα όρια των δέκα πέντε (15.000) χιλιάδων ευρώ, αλλά όχι και αυτά του ενάμιση εκατομμυρίου (1.500.000) ευρώ, με την προϋπόθεση της μη άσκησης άλλης δραστηριότητας, για την οποία υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων.
Στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1024/17.1.2014 και όσον αφορά τα δικαιώματα ενίσχυσης, ορίζεται ότι:
«Εάν μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν είναι γνωστό το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης που δικαιούται ο αγρότης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου. Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση που ο αγρότης δεν δικαιούται να λάβει δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης εντός του έτους, θεωρείται ότι πληρούται το σχετικό κριτήριο και δεν λαμβάνονται υπόψη ποσά παλαιότερων χρήσεων. Διευκρινίζεται επίσης ότι στην περίπτωση που στο ποσό της ενιαίας ενίσχυσης περιέχονται και ποσά που αφορούν άλλες χρήσεις, για την πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου, λαμβάνεται υπόψη μόνο το ποσό της ενιαίας ενίσχυσης που αφορά τη χρήση που εξετάζεται.»
Επί πλέον, για την εφαρμογή των κριτηρίων της ΠΟΛ.1281/30.12.2013 εγκυκλίου διαταγής, η εξισωτική ενίσχυση δεν περιλαμβάνεται στο ποσό των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης.
Όσον αφορά την άσκηση παράλληλης δραστηριότητας, να υπενθυμίσουμε ότι η με αριθμό ΠΟΛ.1024/17.1.2014 εγκύκλιος διαταγή ανέφερε ότι:
«Στην περίπτωση που οι αγρότες παράλληλα με την αγροτική τους εκμετάλλευση ασκούν και άλλη δραστηριότητα πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, για την ένταξή τους σε κατηγορία τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων θα κριθούν αυτοτελώς για κάθε δραστηριότητα (αγροτική-λοιπές). Τέτοιες δραστηριότητες συνήθως είναι: η διάθεση από τους αγρότες των προϊόντων τους στις λαϊκές αγορές, η διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW, η εκμετάλλευση του καφενείου και η λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων»
· Αγρότες του κανονικού καθεστώτος που δεν θα ασκήσουν την επόμενη διαχειριστική περίοδο την αγροτική τους εκμετάλλευση ούτε δικαιούνται να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης, δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων.
Υπενθυμίζουμε ότι ήδη με την ΠΟΛ. 1055/17.2.2014 εγκύκλιο διαταγή οριζόταν ότι:
«Όσοι αγρότες πληρούν ένα από τα κριτήρια αυτά και δεν ασκήσουν την επόμενη διαχειριστική περίοδο την αγροτική τους εκμετάλλευση ούτε δικαιούνται να λάβουν δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης, δεν υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων. Στην περίπτωση που μέχρι το τέλος της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου δεν προκύπτει το ύψος των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της προπροηγούμενης διαχειριστικής περιόδου. Επί μεταβίβασης δε, των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, η υποχρέωση για τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων καταλαμβάνει τους αγρότες με εναπομείναντα δικαιώματα ενιαίας ενίσχυσης πάνω από το προβλεπόμενο όριο (5.000 ευρώ και άνω)». Η ΠΟΛ.1007/2015 επαναλαμβάνει στο σημείο αυτό ουσιαστικά την προαναφερθείσα εγκύκλιο διαταγή.
Περαιτέρω, όσον αφορά τους νέους αγρότες, σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1079/19.3.2014 οριζόταν ότι:
«Νέοι αγρότες, δηλαδή αγρότες που για πρώτη φορά ξεκινούν την άσκηση της αγροτικής εκμετάλλευσης, εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς, εκτός και αν επιλέξουν την ένταξή τους στο καθεστώς ΦΠΑ. Στην περίπτωση, δε, που επιλέξουν το κανονικό καθεστώς, υποχρεούνται να παραμείνουν σε αυτό τουλάχιστον για μια πενταετία.»
· Απαλλάσσονται από 1/1/2015 ως προς την υποχρέωση ενημέρωσης των λογιστικών τους βιβλίων ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα) που πωλούν αγαθά ή προσφέρουν υπηρεσίες, αποκλειστικά από σταθερά σημεία μετά από άδεια των αρμόδιων υπηρεσιών, με εξαίρεση τις λαϊκές αγορές και τα παζάρια. (ενδεικτικά: πωλητές κουλουριών, ξηρών καρπών και συναφών, στιλβωτές υποδημάτων)
· Ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα) που απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Π.Α. και καταβολής φόρου (άρθρο 39 Ν. 2859/2000), οι οποίοι, κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα, χωρίς το φόρο προστιθέμενης αξίας, μέχρι δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Ως ακαθάριστα έσοδα νοούνται όλα τα έσοδα, τα οποία λαμβάνονται υπόψη στη φορολογία εισοδήματος, με εξαίρεσή τους εκμεταλλευτές ΤΑΞΙ, τα πρατήρια υγρών καυσίμων και τους πωλητές πετρελαίου θέρμανσης.
· Οι πλανόδιοι πωλητές λαχείων (φυσικά πρόσωπα)
· Οντότητες (πολύ μικρές επιχειρήσεις) που υπάγονται στο ειδικό κατ’ αποκοπή καθεστώς καταβολής του Φ.Π.Α. (άρθρο 40 Ν. 2859/2000), για τις οποίες, λόγω της φύσης άσκησης της δραστηριότητας τους, της δομής τους και της οργάνωσης τους. η τήρηση των υποχρεώσεων υπαγωγής στο κανονικό καθεστώς του φόρου, συνεπάγεται δυσανάλογα υψηλό διοικητικό κόστος.
Πηγή: E-FOROLOGIA.GR
