Αναμόρφωση ΚΒΣ και Ποινολογίου. Οι πρώτες αλλαγές στον κώδικα βιβλίων και στοιχείων. (Β μέρος)

Αναμόρφωση ΚΒΣ και Ποινολογίου (Μέρος β’)

Point system στο Ποινολόγιο και αλλαγές στην απόρριψη βιβλίων.

 Η επιτροπή, πέρα από την αναμόρφωση του ΚΒΣ, είχε και την αρμοδιότητα να αναμορφώσει τα άρθρα 5 και 9 του Ποινολογίου.

 Βασική πρόθεση της επιτροπής, όπως συνάγεται από το πόρισμα, ήταν ο ορθολογισμός των προστίμων ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά το δοκούν…, αλλά και να είναι εισπράξιμα έτσι ώστε να μην δημιουργούνται ληξιπρόθεσμα έσοδα προς το Δημόσιο που δεν πρόκειται ποτέ να εισπραχθούν (βλ. την περιβόητη λίστα επιχειρήσεων που δημοσιοποιήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών).

 Το νομοσχέδιο λοιπόν προβλέπει νέο «Ποινολόγιο» με ελαστικότερα πρόστιμα, ειδικά για τις τυπικές παραβάσεις.
 Θεσπίζονται «κίνητρα συμμόρφωσης». Οι παραβάτες που θα παραμένουν συνεπείς τόσο κατά το έτος επιβολής του προστίμου όσο και κατά τα δύο επόμενα, θα δικαιούνται επιστροφής ποσού το οποίο θα αντιστοιχεί στο 30% του αρχικού προστίμου.

 Επανέρχεται η διάταξη που προβλέπει ότι θα επιβάλλεται πρόστιμο στον καταναλωτή ο οποίος δεν θα ζητάει απόδειξη από κατάστημα ή από ελεύθερο επαγγελματία. Το πρόστιμο ορίζεται στα 100,00 ευρώ.

 Οι επιχειρήσεις που υποπίπτουν σε φορολογικές παραβάσεις, θα τιμωρούνται είτε με «προσαύξηση» του τζίρου τους είτε με διόγκωση των φορολογικών κερδών, ανάλογα με το είδος της παράβασης στην οποία θα έχουν υποπέσει.

 Επίσης, δόθηκε ιδιαίτερη μέριμνα στο να μπουν κανόνες τέτοιοι ώστε να μην απορρίπτονται τα βιβλία «για ψύλλου πήδημα» μιας και, όπως επισημαίνεται, η πράξη αυτή της ελεγκτικής Αρχής «οδηγεί σε σημαντικές στρεβλώσεις και υπερβολικές επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις».

 Επαναφέρεται το φορολογικό point system. Να θυμίσουμε ότι η πρώτη φορά που θεσπίστηκε ήταν το 2003 με τον Ν.3220/2003. Ωστόσο, δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην πράξη, καθώς ήταν ένας από τους πρώτους νόμους που καταργήθηκε με την αλλαγή της κυβέρνησης. «Εφαρμόζεται» όμως εσωτερικά και αποτελεί ένα από τα «εργαλεία» του ELENXIS.

 Ολόκληρη η πρόταση της επιτροπής για το νέου τύπου point system έχει ως εξής: «Προτείνεται η μη απόρριψη των βιβλίων και των στοιχείων των επιτηδευματιών και ο προσδιορισμός με αντικειμενικό τρόπο του φορολογητέου εισοδήματος, με προσθήκη στα ακαθάριστα έσοδά τους της αποκρυβείσας αξίας και επαύξηση αυτών με συντελεστή ο οποίος θα συναρτάται με τη βαρύτητα της παράβασης ή την επανάληψη».

 Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
 · Το ακαθάριστο εισόδημα των επιχειρήσεων (ανεξάρτητα από τον τύπο των βιβλίων που θα τηρούν) θα προκύπτει από το σύνολο των ακαθάριστων εσόδων.
 · Οι προσαυξήσεις: Για τις επιχειρήσεις που βαρύνονται με φορολογικές παραβάσεις, τα ακαθάριστα έσοδα θα προσαυξάνονται. Το ύψος της προσαύξησης θα εξαρτάται:
 – Από την αξία της συναλλαγής την οποία αφορά η παράβαση.
 – Από έναν συντελεστή ο οποίος θα προσαυξάνει την αξία της αποκρυβείσας συναλλαγής. Όσο σοβαρότερη είναι η συγκεκριμένη φορολογική παράβαση, τόσο υψηλότερος θα είναι ο συντελεστής προσαύξησης.
 – Από έναν δεύτερο συντελεστή, ο οποίος θα εξαρτάται από την επανάληψη των παραβάσεων. Όσο περισσότερες είναι οι παραβάσεις, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο συντελεστής.
 · Οι παραβάσεις δεν θα υπολογίζονται μόνο στα έσοδα των επιχειρήσεων αλλά και στα έξοδα της επιχείρησης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα υπολογίζεται και πάλι το καθαρό κέρδος της επιχείρησης με βάση τα δεδομένα των βιβλίων (έσοδα μείον έξοδα), αλλά θα υπάρχουν προσαυξήσεις. «Οι παραβάσεις αφενός προσαυξάνουν το εισόδημα των επιχειρήσεων και περαιτέρω καθορίζουν τον συντελεστή προσαύξησης με βάση κλίμακα, προκειμένου να διαμορφωθεί το συνολικό καθαρό εισόδημα», αναφέρει το πόρισμα της επιτροπής.

 · Ο στόχος της επιτροπής, σύμφωνα με το πόρισμα, είναι τα βιβλία όλων των επιχειρήσεων να εξακολουθήσουν να χαρακτηρίζονται ως ακριβή και επαρκή, ακόμη και όταν υπάρχουν παραβάσεις. Το δε φορολογητέο κέρδος θα υπολογίζεται με βάση τη λογιστική μέθοδο (έσοδα μείον έξοδα).
 Φυσικά, προβλέπονται και περιπτώσεις όπου το φορολογητέο κέρδος θα υπολογίζεται με την εξωλογιστική μέθοδο (δηλαδή με τον πολλαπλασιασμό των ακαθάριστων εσόδων με τον Μοναδικό Συντελεστή Καθαρού Κέρδους).Οι περιπτώσεις όπου τα ακαθάριστα έσοδα προσδιορίζονται εξωλογιστικά, είναι ουσιαστικά οι περιπτώσεις που δεν μπορεί να εξαχθεί λογιστικό αποτέλεσμα από τα βιβλία και είναι οι εξής:

 – Όταν δεν τηρούνται ή δεν διαφυλάττονται ή δεν προσκομίζονται έπειτα από δύο τουλάχιστον προσκλήσεις τακτικού φορολογικού ελέγχου τα εξής βιβλία:
 * Βιβλία στα οποία καταχωρίζονται οι πρωτογενείς εγγραφές.
 * Πρόσθετα βιβλία της παρ. 5 του άρθρου 10 του ΚΒΣ, καθώς και αυτά που ορίζονται με υπουργική απόφαση.
 * Το βιβλίο απογραφών.
 * Το βιβλίο αποθήκης και τεχνικών προδιαγραφών.

 – Όταν δεν τηρούνται ή δεν διαφυλάττονται ή δεν προσκομίζονται έπειτα από δύο προσκλήσεις τακτικού φορολογικού ελέγχου τα φορολογικά στοιχεία και τα υπόλοιπα δικαιολογητικά έγγραφα, καθώς και τα συνοδευτικά στοιχεία συναλλαγών.

 – Όταν δεν φυλάσσονται οι φορολογικές ταμειακές μηχανές ή τα φορολογικά συστήματα.
 Να σημειώσουμε ότι έχει ενσωματωθεί μεταβατική διάταξη η οποία δίνει τη δυνατότητα στους φορολογούμενους που έχουν παραβάσεις (όσους έχουν συλληφθεί με αποτέλεσμα η υπόθεσή τους να εκκρεμεί στις ΔΟΥ, καθώς και όσους έχουν προσφύγει στα δικαστήρια), να πληρώσουν με βάση τα μικρότερα πρόστιμα, γλιτώνοντας σημαντικές επιβαρύνσεις.
 
Α. Αλωνιάτης
Editorial Περιοδικού λογιστική prosvasis : τεύχος 299