Αναδρομική μείωση προστίμων για φορολογικές παραβάσεις
Τη σημαντική μείωση και μάλιστα αναδρομικά των προστίμων που έχουν επιβληθεί για τυπικές αλλά και ουσιαστικές φορολογικές παραβάσεις προβλέπει μεταξύ άλλων ο νέος κώδικας φορολογικών διαδικασιών που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή από την κυβέρνηση.
Παράλληλα, ο ΚΦΔ επιφέρει μια σειρά από καινοτομίες στις σχέσεις των φορολογούμενων με την εφορία όπως την έντοκη επιστροφή φόρων που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως, τη μείωση στα 5 έτη του χρόνου παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων αλλά και τη δυνατότητα του Δημοσίου να στοιχειοθετεί φοροδιαφυγή όταν επιχειρήσεις μέσα από νομότυπες διαδικασίες και συναλλαγές απέδειξαν εισοδήματα.
Ειδικότερα, ο μακροσκελής ΚΦΔ προβλέπει τα εξής:
– Θεσπίζονται εύλογα πρόστιμα για τυπικές φορολογικές παραβάσεις, όπως είναι η μη υποβολή δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα. Σε περιπτώσεις τυπικών παραβάσεων τα πρόστιμα είναι 100 ευρώ για τους φορολογούμενους που δεν τηρούν βιβλία, 1000 ευρώ για όσους υποχρεώνονται να τηρούν βιβλία και 2.500 ευρώ ανά παράβαση για όσους είναι υποχρεωμένοι να τηρούν πλήρη λογιστικά βιβλία. Σε περίπτωση υποτροπής εντός 5 ετών τα πρόστιμα διπλασιάζονται.
– Πρόστιμα για παραβάσεις φοροδιαφυγής. Η μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση φορολογικού στοιχείου αξίας άνω των 5.000 ευρώ τιμωρείται με πρόστιμο ίσο με 40% της αξίας της συναλλαγής. Σε περίπτωση έκδοσης πλαστού φορολογικού στοιχείου το πρόστιμο ανέρχεται στο 100% της αξίας του. Στις περιπτώσεις εικονικών φορολογικών στοιχείων το πρόστιμο ανέρχεται στο 50% της αξίας του. Στις περιπτώσεις που η εικονικότητα ανάγεται στο πρόσωπο του έκδοτη, επιβάλλεται στο λήπτη πρόστιμο ίσο με το 25% της αξίας του φορολογικού στοιχείου. Στις περιπτώσεις όπου μέσω εικονικού φορολογικού στοιχείου ο φορολογούμενος έλαβε επιστροφή ΦΠΑ ή γλίτωσε την καταβολή ΦΠΑ το πρόστιμο ανέρχεται στο 50% του φόρου που καρπώθηκε παρανόμως. Σε όλες τια παραπάνω περιπτώσεις οι φορολογούμενοι που ήδη έχουν ανοιχτές υποθέσεις φοροδιαφυγής και προστίμων μπορούν να υπαχθούν στο νέο ευνοϊκότερο καθεστώς με αίτησή τους στις αρμόδιες φορολογικές αρχές. Να σημειωθεί ότι μα βάση το υφιστάμενο ποινολόγιο της αφορίας τα παραπάνω ποσοστά βάσει των οποίων επιβάλλονται τα πρόστιμα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις διπλάσια.
– Αν δεν καταβληθεί φόρος μέσα σε δύο μήνες από τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής του τότε επιβάλλεται και πρόστιμο 10% του φόρου. Αν δεν καταβληθεί μέσα σε ένα έτος το πρόστιμο ανεβαίνει στο 20% και αν περάσουν δυο έτη ανεβαίνει στο 30%. Στις περιπτώσεις μη καταβολής εμπρόθεσμα παρακρατηθέντος φόρου το πρόστιμο ανέρχεται στο 100% του φόρου.
– Στις περιπτώσεις που φορολογούμενος δεν υποβάλει φορολογική δήλωση, οι φορολογικές αρχές έχουν το δικαίωμα να βεβαιώσουν κατ’ εκτίμηση φόρο με βάσει τα στοιχεία που διαθέτουν.
– Όλες οι επιστροφές φόρων θα πρέπει να πραγματοποιούνται εντός 90 ημερών από την υποβολή της σχετικής αίτησης από τον φορολογούμενο. Για το πέρας των 90 ημερών το Δημόσιο υποχρεώνεται να καταβάλει τόκους.
– Καταργούνται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής φόρων και θεσπίζεται η επιβάρυνσή τους με τόκους. Το επιτόκιο θα οριστεί με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.
– Θεσπίζεται όριο πενταετούς παραγραφής για φορολογικές υποθέσεις το οποίο μπορεί να παραταθεί έως και τα 20 έτη στις περιπτώσεις υποθέσεων που ελέγχονται για φοροδιαφυγή.
– Περιλαμβάνεται νέα διάταξη για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής κατά το πρότυπο που έχει υιοθετήσει και συστήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με άλλα λόγια επιχειρήσεις που προχώρησαν σε νομότυπες συναλλαγές, ενέργειες και συμφωνίες με αποκλειστικό στόχο την φοροαποφυγή θεωρούνται παραβάτες της φορολογικής νομοθεσίας.
ΥΠΟΙΚ: Τα βασικά στοιχεία του νέου ΚΦΔ
– Για πρώτη φορά η χώρα μας αποκτά έναν Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας («ΚΦΔ»). Ενοποιούνται σ’ ένα ενιαίο, λειτουργικό και εύχρηστο νομοθέτημα οι διαδικαστικές φορολογικές διατάξεις οι οποίες μέχρι σήμερα ήταν διάσπαρτες και αποσπασματικές με αποτέλεσμα το πολυδαίδαλο πλαίσιο που όλοι γνωρίζουμε.
– Αρχικά, θα αφορά τους πιο σημαντικούς φόρους (π.χ. Φορολογία Εισοδήματος, ΦΠΑ), αλλά η προοπτική είναι, να ενταχθούν σταδιακά όλες οι φορολογίες έτσι ώστε να υπάρχει ένα και μοναδικό νομοθέτημα – οδηγός για όλες τις φορολογικές υποχρεώσεις.
– Προκειμένου να παραμείνει το κείμενο εύχρηστο και λειτουργικό, οι διατάξεις του περιορίζονται, κατά το δυνατόν, στη διατύπωση των γενικών κανόνων δικαίου και όπου απαιτείται εξειδίκευση παρέχεται εξουσιοδότηση στη Φορολογική Διοίκηση ώστε να εκδίδει την απαιτουμένη δευτερογενή νομοθεσία.
– Ο ΚΦΔ εκτείνεται σε όλο το πεδίο της φορολογικής διαδικασίας, της είσπραξης των φόρων καθώς και διοικητικών κυρώσεων και προστίμων. Δεν περιλαμβάνει ποινικές διατάξεις οι οποίες θα αξιολογηθούν και θα ενταχθούν σε ειδική ποινική νομοθεσία.
– Κεντρικό ρόλο στην φορολογική διαδικασία έχουν η Φορολογική Διοίκηση, η οποία αντιμετωπίζεται πλέον ως ενιαία, και ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων. Καταργούνται δηλαδή οι κατακερματισμένες αρμοδιότητες των Δ.Ο.Υ. καθώς και η αποσπασματικότητα στην εφαρμογή της νομοθεσίας. Θεσπίζονται συγκεκριμένοι κανόνες ως προς τις δυνατότητες της Φορολογικής Διοίκησης να εκδίδει ερμηνευτικές εγκυκλίους και οδηγίες.
Στα επί μέρους σημεία αξίζει να σημειωθούν:
– Διατηρούνται και εκσυγχρονίζονται οι διατάξεις για εγγραφή στο μητρώο, λήψη ΑΦΜ και ο θεσμός του Αποδεικτικού Φορολογικής Ενημερότητας.
– Θεσπίζεται ολοκληρωμένο πλαίσιο για την παροχή πληροφοριών προς τη Φορολογική Διοίκηση από το φορολογούμενο ή τρίτους.
– Διατηρούνται δοκιμασμένοι στην πράξη θεσμοί όπως η δυνατότητα τροποποίησης και ανάκλησης της φορολογικής δήλωσης και της δήλωσης με επιφύλαξη.
– Προβλέπονται οι αρχές που διέπουν τον φορολογικό έλεγχο. Ως ένδειξη εμπιστοσύνης στον φορολογούμενο, εισάγεται η αρχή του μη ελέγχου όλων των δηλώσεων, αλλά εκείνων που καλύπτουν τα κριτήρια κινδύνου τα οποία καθορίζει η Φορολογική Διοίκηση.
– Τα αποτελέσματα του ελέγχου κοινοποιούνται στον φορολογούμενο πριν από την έκδοση της καταλογιστικής πράξης προκειμένου αυτός να διατυπώσει τυχόν αντιρρήσεις του.
– Ο ΚΦΔ στοχεύει στην άμεση και αυτόματη εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων ταυτόχρονα με την υποβολή τους. Έτσι προβλέπεται ο άμεσος προσδιορισμός του φόρου (self – assessment).
– Σε περιπτώσεις μη υποβολής δήλωσης ή διακινδύνευσης της είσπραξης του φόρου, η Φορολογική Διοίκηση εξοπλίζεται με τη δυνατότητα της άμεσης κοινοποίησης καταλογιστικής πράξης με εκτιμώμενα μεγέθη, χωρίς όμως να αποστερεί από τον φορολογούμενο εύλογη προστασία.
– Οριστικοποιείται χωρίς ασάφειες η παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου για έλεγχο όπως και ο χρόνος διαφύλαξης των βιβλίων και στοιχείων στα πέντε χρόνια. Μόνο στις περιπτώσεις αδικημάτων φοροδιαφυγής η παραγραφή επεκτείνεται στα είκοσι χρόνια. Επανέλεγχος δεν επιτρέπεται παρά μόνο εάν υπάρξουν νέα στοιχεία τα οποία δεν ήταν δυνατό να γνωρίζει η Φορολογική Διοίκηση κατά τον αρχικό έλεγχο.
– Περιλαμβάνεται νέα διάταξη για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής κατά το πρότυπο που έχει υιοθετήσει και συστήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
– Οι πρόσθετοι φόροι και οι προσαυξήσεις αντικαθίστανται από τον τόκο υπερημερίας. Προβλέπονται διοικητικά πρόστιμα τα οποία είναι, για τυπικές παραβάσεις οι οποίες ελαχιστοποιούνται, εύλογα και για ουσιαστικές παραβάσεις ή παραβάσεις φοροδιαφυγής, σημαντικά. Εξορθολογίζονται όλα τα πρόστιμα ώστε να είναι ρεαλιστική η προοπτική είσπραξής τους. Με μεταβατικές διατάξεις προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής στο ευνοϊκότερο καθεστώς και για εκκρεμείς υποθέσεις.
– Στον ΚΦΔ εντάσσονται οι διατάξεις που ψηφίσθηκαν πρόσφατα για την διαδικασία ενδικοφανούς προσφυγής (εσωτερική επανεξέταση) καθώς και για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών.
– Τέλος υπάρχει πρόνοια σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας για τους φορολογούμενους να απαλλάσσονται από κυρώσεις και πρόστιμα.
Πηγή: CAPITAL.GR