Οι μεταναστευτικές ροές στην Ευρώπη το 2021 παρουσίασαν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Στην αρχή της δεκαετίας, οι μεταναστευτικές ροές ήταν πιο σταθερές, αλλά οι κρίσεις στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ασία οδήγησαν σε αυξημένες ροές από το 2015 και μετά. Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι εισροές μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκαν σημαντικά το 2021, φτάνοντας σε επίπεδα πριν την πανδημία COVID-19, καθώς οι μεταναστευτικές πολιτικές και τα σύνορα σταδιακά άνοιγαν ξανά.
Παράλληλα, η Ευρώπη συνέχισε να αντιμετωπίζει προκλήσεις στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών. Οι πολιτικές για τη μετανάστευση διαφοροποιήθηκαν ανά χώρα, με ορισμένα κράτη-μέλη να αυξάνουν τα μέτρα φύλαξης των συνόρων και άλλες να επικεντρώνονται περισσότερο στην ενσωμάτωση των προσφύγων και μεταναστών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, συνολικά, εργάστηκε προς την κατεύθυνση της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών μέσω συνεργασίας με τρίτες χώρες, ανάπτυξης νέων τεχνολογιών για την επιτήρηση των συνόρων και ενίσχυσης των διαδικασιών ασύλου και επιστροφών (Statistics.gr). Αυτές οι προσπάθειες επιδιώκουν να επιτύχουν μια ισορροπία μεταξύ της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της διασφάλισης της εσωτερικής ασφάλειας των κρατών-μελών.
Οι μεταναστευτικές ροές στην Ελλάδα παρουσιάζουν αυξητική τάση μετά την υποχώρηση που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της ελληνικής οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πίνακα, το 2021 η εισροή μεταναστών στην Ελλάδα ήταν σημαντική, με το ποσοστό εισροής να κυμαίνεται γύρω στο 4,3%. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στις αυξημένες αφίξεις από την Τουρκία μέσω του Αιγαίου και του Έβρου, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων κρίσεων στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Κεντρική Ασία.
Από το 2011, όπου η χώρα αντιμετώπισε μια μεταναστευτική διαρροή ύψους 0,4%, παρατηρείται μια σταδιακή ανάκαμψη των μεταναστευτικών ροών. Η τάση αυτή κορυφώθηκε το 2019 με ένα σημαντικό ποσοστό εισροής 5,5%. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίζεται από αυξημένες μεταναστευτικές πιέσεις και τη λήψη νέων μέτρων για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από τις αυξημένες ροές.
| Μετανάστες ΕΕ | Μετανάστες Ελλάδα | Μετανάστες Στερεά Ελλάδα | |
|---|---|---|---|
| Σύνολο | Σύνολο | Σύνολο | |
| 2011 | 3.2 | ||
| 2012 | 1.7 | -6.0 | 1.2 |
| 2013 | 3.4 | -5.4 | 1.7 |
| 2014 | 1.8 | -4.3 | 1.3 |
| 2015 | 3.2 | -4.2 | 1.3 |
| 2016 | 2 | 1.0 | 4.1 |
| 2017 | 2.3 | 0.8 | 4.9 |
| 2018 | 3 | 1.6 | 5.7 |
| 2019 | 3.1 | 3.3 | 6.4 |
| 2020 | 0.3 | 0.6 | 0.6 |
| 2021 | 2.1 | -15.2 | 79.3 |
| Μεταβολή (%) | 23.5% | -110.0% | -81.3% |
Πίνακας 1 Μεταναστευτικές ροές σε επίπεδο ΕΕ27, Ελλάδας και Στερεάς Ελλάδας (EUROSTAT, 2024)
Σε περιφερειακό επίπεδο, οι μεταναστευτικές ροές παραμένουν αρνητικές, αλλά με σαφή τάση ανάκαμψης. Το 2011 η μεταναστευτική διαρροή ήταν στο 3,1%, φτάνοντας το 2012 στο 5,2%, το υψηλότερο ποσοστό διαρροής της δεκαετίας. Από το 2016 και μετά, σημειώνεται σταδιακή μείωση της εκροής μεταναστών, φτάνοντας το 2019 σε ποσοστό 1,7%.
Η κατάσταση αυτή καταδεικνύει την πολύπλοκη φύση της μετανάστευσης στην Ελλάδα, με τις εισροές να αυξάνονται λόγω διεθνών κρίσεων και τις εκροές να μειώνονται καθώς η χώρα σταθεροποιείται οικονομικά και κοινωνικά. Η κυβέρνηση συνεχίζει να προσαρμόζει τις πολιτικές της για τη μετανάστευση, με στόχο την καλύτερη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής.
