Επιμέλεια:
Κουλογιάννης Κων/νος
Λογιστής – Φοροτεχνικός
Ι. Με το άρθρο 80 του ν. 4941/2022 αναθεωρήθηκε το καθεστώς των επιβαλλόμενων κυρώσεων σε εταιρικές και άλλες νομικές οντότητες που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους για την προβλεπόμενη δήλωση καταχώρισης των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων στο Κ.Μ.Π.Δ.
Η αιτιολογική έκθεση του άρθρου 80 αναφέρει τα εξής:
- Με την αξιολογούμενη ρύθμιση γίνεται ειδικότερη διάκριση των παραβάσεων, προκειμένου να υπάρχει ακριβής καταγραφή των πράξεων που συνιστούν παράβαση και επισύρουν τα αντίστοιχα διοικητικά πρόστιμα, προβλεψιμότητα των πράξεων και κατηγοριοποίηση αυτών. Αντίστοιχα, στο πλαίσιο εξορθολογισμού των επαπειλούμενων κυρώσεων και τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας, τίθενται κατηγορίες προστίμων με κλιμάκωση των κυρώσεων σε συνάρτηση με τη σοβαρότητα της παράβασης, ώστε να αποτρέπεται σε επίπεδο κυρώσεων η εξίσωση διαφορετικής βαρύτητας πράξεων.
Προς την κατεύθυνση αυτή, η εκπρόθεσμη δήλωση των πραγματικών δικαιούχων έως ένα μήνα μετά τη λήξη της σχετικής προθεσμίας τιμωρείται με πρόστιμο εκατό (100) ευρώ, το οποίο αυξάνεται σε πεντακόσια (500) ευρώ, εάν η δήλωση γίνει έως τρεις μήνες μετά την παρέλευση της προθεσμίας.
Η άπρακτη παρέλευση των τριών μηνών επαπειλεί το πρόστιμο που προβλέπεται για την περίπτωση της μη καταχώρισης.
Αντίστοιχα, στο πλαίσιο τήρησης της αρχής της αναλογικότητας, τίθεται διάκριση των προστίμων στην περίπτωση παράβασης των διατάξεων για την τήρηση και καταχώριση των απαιτούμενων πληροφοριών περί πραγματικών δικαιούχων πλην της περίπτωσης του εκπροθέσμου σε συνάρτηση με τον κύκλο εργασιών των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.
Ειδικά για την περίπτωση των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα όπου το κριτήριο του κύκλου εργασιών δεν κρίνεται πρόσφορο, επελέγη το κριτήριο της απασχόλησης ή μη εργαζομένων για τη σχετική διαβάθμιση των προστίμων.
Με τη νέα κλίμακα ποινών, το επαπειλούμενο πρόστιμο σε περίπτωση μη συμμόρφωσης για τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που δεν απασχολούν εργαζομένους (π.χ. πολιτιστικοί σύλλογοι) είναι μειωμένο στο μισό εν συγκρίσει με την προϊσχύουσα ρύθμιση του άρθρου 20, ενώ για τις περιπτώσεις μη κερδοσκοπικών οργανώσεων σημαντικού μεγέθους, όπως αυτό προκύπτει από τον αριθμό εργαζομένων, το πρόστιμο είναι αυξημένο, τηρουμένης της αρχής της αναλογικότητας.
Παρατίθενται βοηθητικοί πίνακες με τα νέα πρόστιμα που προβλέπονται στην παρ. 9 για τις παραβάσεις που αναφέρονται στην παρ. 8 του άρθρου 20 του ν. 4557/2018:
Πίνακας 1
| Παραβάσεις | Πρόστιμο για Νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα | Καθαρός κύκλος εργασιών* |
| α) Δεν υποβάλλει αρχική ή τροποποιητική δήλωση καταχώρισης των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων στο Κ.Μ.Π.Δ. γ) Υποβάλλει ελλιπή ή ανακριβή αρχική ή τροποποιητική δήλωση καταχώρισης των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων στο Κ.Μ.Π.Δ. δ) Δεν τηρεί σε ειδικό μητρώο στην έδρα ή τη μόνιμη εγκατάσταση τις πληροφορίες που απαιτούνται (δείτε στην ενότητα ΙΙΙ). | 5.000 | ΚΚΕ έως 100.000 |
| 10.000 | ΚΚΕ > 100.000 έως και 700.000 | |
| 20.000 | ΚΚΕ > 700.000 έως και 8.000.000 | |
| 40.000 | ΚΚΕ > των 8.000.000 | |
| Πρόστιμο για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα | Αριθμός εργαζομένων | |
| 5.000 | 0 | |
| 10.000 | έως πενήντα 50 | |
| 20.000 | από 51 έως και 250 | |
| 40.000 | άνω των 250 |
Δέσμευση χορήγησης φορολογικής ενημερότητας
Οι ως άνω παραβάσεις συνεπάγονται τη δέσμευση χορήγησης αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας των υπόχρεων νομικών προσώπων και οντοτήτων, η οποία ισχύει έως την άρση της παράβασης και σύμφωνα με την απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ που προβλέπεται στην παρ. 12 του άρθρου 20 του ν. 4557/2018 και η οποία δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί.
*Καθαρός κύκλος εργασιών
Για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα βάσει του καθαρού κύκλου εργασιών κατά το προηγούμενο έτος της παράβασης, όπου καθαρός κύκλος εργασιών είναι, σύμφωνα με το Παράρτημα Α’«Ορισμοί» του ν. 4308/2014 (ΕΛΠ), η ακαθάριστη εισροή οικονομικών ωφελειών στη διάρκεια της περιόδου που προέρχεται από τις συνήθεις δραστηριότητες της οντότητας, η οποία καταλήγει σε αύξηση της καθαρής θέσης, εξαιρουμένων των αυξήσεων της καθαρής θέσης από συνεισφορές των ιδιοκτητών. Στο ποσό του κύκλου εργασιών δεν προσμετρώνται οι εκπτώσεις και επιστροφές, ο φόρος προστιθέμενης αξίας και άλλοι φόροι που συνδέονται άμεσα με τον κύκλο εργασιών,
Σύμφωνα με την ΣΛΟΤ 117/2023 ο κύκλος εργασιών (καθαρός), σύμφωνα με το ν. 4308/2014, ορίζεται ως η ακαθάριστη εισροή οικονομικών ωφελειών στη διάρκεια της περιόδου που προέρχεται από τις συνήθεις δραστηριότητες της οντότητας, η οποία καταλήγει σε αύξηση της καθαρής θέσης, εξαιρουμένων των αυξήσεων της καθαρής θέσης από συνεισφορές των ιδιοκτητών.
Επιπλέον για την έννοια του κύκλου εργασιών μπορείτε να δείτε ανάλυση στην Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την έννοια του κύκλου εργασιών σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 4064/89 του Συμβουλίου για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων.
Πίνακας 2
| Παράβαση | Πρόστιμα | |
| β) Υποβάλλει εκπρόθεσμα αρχική ή τροποποιητική δήλωση καταχώρισης των στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων στο Κ.Μ.Π.Δ. | εκατό (100) ευρώ | Εφόσον η εκπρόθεσμη δήλωση γίνεται εντός χρονικού διαστήματος ενός (1) μηνός από την ημερομηνία παρέλευσης της προθεσμίας των 60 ημερών που αναφέρεται στην παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 4557/2018 |
| πεντακοσίων (500) ευρώ | εφόσον η εκπρόθεσμη δήλωση γίνεται πέραν του ενός (1) μηνός και έως τρεις (3) μήνες από την ημερομηνία παρέλευσης της προθεσμίας των 60 ημερών που αναφέρεται στην παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 4557/2018 | |
| Τα πρόστιμα του πίνακα 1 | σε περίπτωση παρέλευσης τριών (3) μηνών από τη λήξη της προθεσμίας καταχώρισης |
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 20 του ν. 4557/2018 τα πρόστιμα της περίπτωσης β’ επιβάλλονται κατόπιν σχετικής ενημέρωσης από το κεντρικό μητρώο πραγματικών δικαιούχων.
ΙΙ. Ενδικοφανής προσφυγή
Η πράξη επιβολής διοικητικής κύρωσης υπόκειται σε ενδικοφανή προσφυγή, η οποία ασκείται ενώπιον του επικεφαλής της υπηρεσίας των ελεγκτών, εντός τριάντα (30) εργάσιμων ημερών από την έκδοση της έκθεσης βεβαίωσης. Η απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής εκδίδεται εντός τριάντα (30) εργάσιμων ημερών από την κατάθεσή της.
ΙΙΙ. Μητρώο πραγματικών δικαιούχων που πρέπει να τηρείται στην έδρα της επιχείρησης
Υπενθυμίζουμε ότι, οι εταιρικές και άλλες οντότητες που έχουν έδρα στην Ελλάδα ή ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που φορολογείται στην Ελλάδα υποχρεούνται να συλλέγουν και να φυλάσσουν σε ειδικό μητρώο που τηρούν στην έδρα τους, επαρκείς, ακριβείς και επίκαιρες πληροφορίες σχετικά με τους πραγματικούς δικαιούχους τους. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν τουλάχιστον το ονοματεπώνυμο, την ημερομηνία γέννησης, την υπηκοότητα και τη χώρα διαμονής των πραγματικών δικαιούχων, καθώς επίσης και το είδος και την έκταση των δικαιωμάτων που κατέχουν. Συμπληρώνονται δε με κάθε αναγκαίο στοιχείο για την ταυτοποίηση του πραγματικού δικαιούχου.
Το ειδικό αυτό μητρώο που τηρείται επαρκώς τεκμηριωμένο και επικαιροποιημένο με ευθύνη του νόμιμου εκπροσώπου ή ειδικώς εξουσιοδοτημένου προσώπου με απόφαση του αρμόδιου εταιρικού καταστατικού οργάνου (με εξαίρεση τις εισηγμένες), καταχωρίζεται στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, με τη χρήση των κωδικών εισαγωγής της ηλεκτρονικής πλατφόρμας taxisnet.
Για τη διευκόλυνση της κατάρτισης του ειδικού μητρώου των πραγματικών δικαιούχων στην έδρα της κάθε επιχείρησης, μπορείτε να κατεβάσετε εδώ ένα σχετικό υπόδειγμα.
IV. Ενημέρωση Αλλαγών
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την παράγραφο 1. του άρθρου 20 του ν. 4557/2018, η καταχώριση αλλαγών στα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων πραγματοποιείται εντός εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία επέλευσής τους. Οι πραγματικοί δικαιούχοι των εταιρικών ή άλλων νομικών οντοτήτων, μεταξύ άλλων μέσω μετοχών, δικαιωμάτων ψήφου, δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, μετοχών στον κομιστή, ή ελέγχου με άλλα μέσα, υποχρεούνται να παρέχουν στις εν λόγω οντότητες όλες τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες, προκειμένου η εταιρική ή άλλη νομική οντότητα να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του παρόντος.
V. Σχετικές διατάξεις/Αποφάσεις
✔ Άρθρο 20 ν. 4557/2018
✔67343 ΕΞ 2019 – Ρύθμιση ειδικών θεμάτων σχετικά με την τήρηση και τη διαδικασία καταχώρισης στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων του άρθρου 20 και 21 του ν. 4557/2018
✔159477 ΕΞ 2022/1.11.2022 – Ρύθμιση ειδικών θεμάτων διαδικασίας ελέγχου και διαπίστωσης παράβασης των υποχρεώσεων σχετικά με την καταχώριση και τήρηση επικαιροποιημένων στοιχείων για τον πραγματικό δικαιούχο νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων Καθορισμός Υποδείγματος Έκθεσης Βεβαίωσης Παράβασης της παρ. 8 του άρθρου 20 του ν. 4557/2018 (Α’ 139)
Πηγή: Taxheaven
